SMERNICE ZA HRIŠĆANSKU ADVENTISTIČKU CRKVU KAO ODGOVOR NA PROMENU KULTUROLOŠKOG POGLEDA NA HOMOSEKSUALNE I DRUGE ALTERNATIVNE SEKSUALNE PRAKSE

Božanski ideal seksualnosti i braka

Pitanja vezana za ljudsku seksualnost i brak mogu da se sagledaju u njihovom pravom svetlu nasuprot Božjem idealu za čovečanstvo. Božje stvaralačke aktivnosti su kulminirale time što je stvorio čoveka po svom obličju, kao muško i žensko, i uspostavio bračne odnose. Brak kao divni Božanski dar čovečanstvu je zajednica dva fizička pola, koja se ujedinjuju emotivno, duhovno, koji postaju jedno telo, kao što je u Svetom Pismu navedeno. Isus Hristos je potvrdio brak kao monogamnu, heteroseksualnu doživotnu zajednicu ljubavi u zajedništvu između muškarca i žene. Uz to, u Pismu se takva heteroseksualna  zajednica braka, uzdiže kao simbol veze između Božanstva i čovečanstva.

Skladan odnos muškarca i žene u braku, predstavlja mikrokosmos socijalnog jedinstva, koje je poštovano tokom vremena kao osnovni temelj stabilnih društava. Bog je namenio da seksualnost u braku ne služi samo u svrhu opšte reprodukcije, već i da pruži radost, zadovoljstvo i fizičku kompletnost. Istovremeno, ženi i muškarcu koji se u ljubavi dublje upoznavaju može biti povereno dete. Njihovo dete, živo oličenje njihovog jedinstva, raste u atmosferi bračne ljubavi i jedinstva i stiče korist od odnosa sa svakim od prirodnih roditelja.

Monogamna zajednica u braku muškarca i žene potvrđena je kao Božanski temelj porodice i društvenog života, i jedino moralno odgovarajuće intimno seksualno izražavanje. (1)

Neoženjenost i prijateljstvo sa neoženjenima, spada takođe u Božanski dizajn. Pismo, međutim, postavlja razliku između prihvatljivog ponašanja i prijateljskih odnosa i seksualnog ponašanja u braku.

Nažalost, ljudska seksualnost i brak su pokvareni grehom. Prema tome, Biblija se ne fokusira samo na pozitivne aspekte seksualnosti, već i na pogrešne izraze seksualnosti i njihov negativan uticaj na ljude i društvo. Ona upozorava ljude na destruktivna seksualna ponašanja, kao što su blud, preljuba, homoseksualne intimnosti, incest, poligamija. (Videti Matej 19,1-12; 1. Korinćanima 5,1-13; 6,9-20; 7,10-16.39; Jevrejima 13,4; Otkrivenje 22,14.15). Bog poziva ljude da čine ono što je dobro, zdravo i korisno.

Adventistička crkva bezrezervno poštuje čist i častan Božanski ideal, i podržava seksualne odnose unutar heteroseksualnog braka, verujući da je svako snižavanje ovog visokog gledišta, štetno za čovečanstvo. Ona takođe smatra da ideal lepote i čistote braka, onako kako je Bog namenio, treba da bude naglašen. Posredstvom otkupljujuće Hristove aktivnosti, prvobitna svrha braka može biti povraćena, i divno, zdravo iskustvo braka može biti realizovano od strane muškarca i žene koji udružuju svoje živote u procesu doživotne zajednice.

Crkva i društvo

Adventistička crkva smatra da je Bog osnovao da bi objavljivala večno Jevanđelje celom svetu i pozivala sve ljude da budu spremni za drugi Isusov dolazak. Crkva sledi Božju misiju širom sveta. Trenutno, ona edukuje, propoveda, brine se i služi u više od 200 zemalja. Adventistička crkva nema svoju sopstvenu izjavu vere. Ona smatra da njena učenja počivaju na autoritetu same Biblije. Ona, trenutno, sumira ta uverenja u 28 osnovnih verovanja. Jedno od glavnih tačaka za razumevanje Božjeg plana za ljudsko društvo je učenje o „braku i porodici.“ (2)

Adventisti žive, rade i služe u svakom delu sveta. Vernici i institucije preko kojih Crkva ostvaruje Božju misiju, ostvaruju odnose sa svim nivoima ljudske vlasti. Biblija nalaže hrišćanima da budu poslušni zakonima usvojenim od strane civilnih vlasti, i gde god je moguće članovi Crkve i adventističkih organizacija težiće da budu poslušni vlastima, čak iako traže savet o tome kako da reaguju kada su potraživanja vlasti u sukobu sa istinama Biblije i osnovnih verovanja Crkve.

Odnosi crkve sa civilnim zakonodavstvom vezano za homoseksualnost i druga alternativna seksualna ponašanja

Reč Božja prepuna je uputstava i ilustracija i utiče na odnos vernika u odnosu na autoritet i nadležnosti civilne vlasti. Pošto adventistička crkva vrednuje celinu Reči Božje kao svoj krajnji autoritet istine, doktrine i načina života, ona uvek nastoji da odražava u njenom učenju i praksi potpunu poruku Pisma u pogledu odgovarajućih interakcija sa civilnom vlašću. U tom smislu, Crkva periodično nudi savete pojedincima, vođama i crkvenim institucijama kada su zahtevi civilnih vlasti i učenje Biblije, naizgled u suprotnosti. Ovaj dokument se odnosi na rastuće podele između državnih akata u nekim zemljama i verovanja Adventističke crkve o prihvatljivom seksualnom ponašanju.

Navedeni principi, iako nisu sveobuhvatni, uokviruju crkvenu konzistentnu primenu biblijskih istina u društvima i kulturama u kojima deluje i vlastima u državama pred kojima je odgovorna. Ovi principi su posebno važni, kada Crkva ili neka njena organizacija pruža odgovarajući odgovor vlastima na bilo kom nivou, koje pokušavaju da nametnu svoje gledanje Crkvi po pitanju moralno, prihvatljive seksualne prakse.

1. Sve ljudske vlasti postoje zato što im je Bog to dozvolio. Apostol Pavle jasno upućuje kako hrišćani individualno, tako i crkve treba da se dobrovoljno potčine ljudskim vlastima, koje je Bog odredio da čuvaju Bogom dane slobode, promovišu pravdu, čuvaju društveni poredak i brinu se za ugrožene. „Svaka duša da se pokorava vlastima koje vladaju; jer nema vlasti da nije od Boga, a što su vlasti, od Boga su postavljene. Tako koji se suproti vlasti suproti se naredbi Božijoj; a koji se suprote primiće greh na sebe. Jer knezovi nisu strah dobrim delima nego zlim. Hoćeš li, pak, da se ne bojiš vlasti, čini dobro, i imaćeš hvalu od nje.”(Rimljanima 13,1-3) U meri u kojoj deluju u saradnji sa vrednostima i principima izraženim u Reči Božjoj, vlasti zaslužuju poštovanje i poslušnost individualnih vernika i Crkve kao celine. Gde god je moguće, hrišćanin adventista, kao pojedinac i crkvena organizacija u datoj državi svojim ponašanjem i izjavama će se pokazati kao lojalni građani, učestvujući u pravima i odgovornostima državljanstva. Osim toga, vernici treba da se mole za one koji sprovode civilnu vlast, “Molim, dakle, pre svega da se čine iskanja, molitve, moljenja, zahvaljivanja za sve ljude, za careve, i za sve koji su u vlasti, da tihi i mirni život poživimo u svakoj pobožnosti i poštenju.” (1. Timotiju 2,1.2) Na taj način vernici mogu da pokazuju vrline carstva Božjeg.
2. Iako su autoriteti ljudskih vlasti potekli od Boga, pretenzije i nadležnosti ljudskih vlasti nikada nisu krajnje definisane za individualnog vernika ili crkvu. I individualni vernici i crkva duguju vrhovnu odanost samom Bogu. U slučajevima, kada su zahtevi civilnih vlasti u suprotnosti sa učenjem Reči Božje, u tumačenju Hrišćanske adventističke crkve, i crkva i njeni članovi su vezani istom Reči i poštuju radije propise Biblije, nego ljudske vlasti – “A Petar i apostoli odgovarajuću rekoše: Većma se treba Bogu pokoravati negoli ljudima.” (Dela apostolska 5,29). Ovaj izraz veće odanosti je validan samo u slučajevima kada je zahtev vlasti u suprotnosti sa Biblijom, i ne umanjuje ili ukljanja obavezu Crkve i individualnih vernika da žive potčinjeni civilnim vlastima, po bilo kom drugom pitanju.
3. Zato što vernici i organizovana crkva uživaju Bogom data prava i slobode, ratifikovane od strane civilnih vlasti, oni u potpunosti mogu da učestvuju u procesima koja društva organizuju – organizovani socijalni život, obezbeđen javni red i sloboda izbora civilnih struktura. Ovo pruža jasan pokazatelj verovanja Crkve u stvarima kao što su: (1) očuvanje slobode savesti; (2) zaštita slabih i ugroženih; (3) odgovornost države da promoviše pravdu i ljudska prava; (4) Božansko gledanje na brak kao zajednicu ljubavi jednog muškarca i jedne žene, i porodice koja proističe iz ove zajednice, i (5) vrednosti Bogom datih zdravstvenih principa, u izgradnji socijalne i ekonomske dobrobiti države. Ni vernik, ni institucija ili entitet preko kojih obavljaju svojom Bogom datu misiju, ne treba da se potčine i odbacuju svoje privilegije i prava, kao rezultat neslaganja njihove lojalnosti državi i biblijskog učenja. Sa svojom dugom istorijom odbrane verskih sloboda i slobode bogosluženja širom sveta, Adventistička crkva brani prava svih ljudi, bilo koje vere, da slede svoju savest i da se uključe u verske obrede.
4. Hrišćanska adventistička crkva veruje i praktikuje holističko razumevanje Jevanđelja Isusa Hrista – njegovu evanđeosku, obrazovnu, izdavačku, zdravstvenu i bilo koju drugu službu, dok su crkvene organizacije sastavni, nedeljivi izrazi ispunjenja naloga koje je Isus dao: “Idite dakle i naučite sve narode krsteći ih va ime Oca i Sina i Svetog Duha, učeći ih da sve drže što sam vam zapovedao; i evo ja sam s vama u sve dane do svršetka veka. Amin.” (Matej 28,19.20). Dok adventistički vernici, izdavačke i medijske službe, obrazovne ustanove, bolnice i zdravstvene ustanove dele određene sličnosti sa drugim socijalnim i kulturnim institucijama, one su istorijski bile organizovane i nastavljaju da budu organizovane na veri i misionskoj osnovi. One postoje sa izričitim ciljem da prenose znanja o Isusu Hristu, kroz svoje raznovrsne forme, metode i inicijative, kao i da unaprede misiju Hrišćanske adventističke crkve. One bi trebalo da uživaju u svim privilegijama i slobodama pruženim verskim organizacijama, čiji su značajni delovi. Adventistička crkva energično tvrdi i brani neodvojivost svojih različitih oblika misije, i poziva sve civilne vlade, da priznaju svakoj njenoj organizaciji i subjektu, pravo savesti i slobodu veroispovesti, kao što piše u Deklaraciji Ujedinjenih nacija o ljudskim pravima, a koja su zagarantovana u ustavima većine svetskih država.
5. U svom dijalogu sa civilnim vladama i državama, individualni vernik i crkva moraju da se ponašaju kao predstavnici Hristovog carstva, pokazujući svoj karakter ljubavi, poniznosti, poštenja, pomirenja, posvećenosti istini Reči Božje. Svako ljudsko biće, bez obzira kog pola, rase, nacionalnosti, društvene klase, vere ili seksualne orijentacije, zaslužuje da bude tretirano sa poštovanjem i dostojanstvom od strane Hrišćanske adventističke crkve, njenih entiteta i organizacija preko kojih širi Božju misiju. Zato što se definiše kao telo Hristovo, koji je “umro za nas” dok smo još bili grešnici, (Rimljanima 5,8) Crkva se upravlja po najvišim standardima govora i ponašanja, prema svim ljudskim bićima. Imajući u vidu, da je Bog konačni sudija svim ljudima, Crkva veruje u mogućnost da sve osobe budu uključene u carstvo nebesko, ako su priznale i napustile svoje grehe, prihvatile Hrista kao Gospoda, i Njegovu pravednost umesto svoje, nastojeći da poštuju Njegove zapovesti i da žive poput Njega život službe bližnjima. Crkva potvrđuje svoje pravo da opiše neka ponašanja, način života, kao i organizacije koje ih promovišu i koje su u suprotnosti sa učenjem Božje Reči. Crkva je, međutim, takođe odgovorna da pokazuje jasnu razliku između kritika tih verovanja i ponašanja i samog poštovanja prema ljudima koji izražavaju ta uverenja i ponašanja. Crkva ne odobrava i neće dozvoliti da se njene javne izjave o društveno važnim pitanjima okarakterišu kao nepoštovanje ili verbalno ponižavanje onih sa kojima se ne slaže. U praktikovanju svojih sloboda, javni govor Crkve mora uvek pokazivati milost koja se mogla videti u Isusu. Svi adventistički entiteti, organizacije, kao i individualni članovi Crkve, pozivaju se da izraze svoje poštovanje prema pojedincima ili grupama lica, sa čijim ponašanjem i mišljenjem su primorani da se ne slažu, zbog odanosti Reči Božjoj. Crkva ostvaruje kredibilitet da učestvuje u teškim socijalnim i nacionalnim pitanjima na osnovu svoje jasne identifikacije kao otkupljenog entiteta.

U svetlu gore navedenih principa izvedenih iz Reči Božje, Adventistička crkva nastoji da ponudi savet za crkvene zajednice, organizacije i entitete, kao i za one koji vode te organizacije i entitete. Kompleksna pitanja koja se tiču građanskih vlasti, koja pokušavaju da pruže odgovor na realnost homoseksualnosti i alternativnih seksualnih praksi u savremenim društvima, podvlače poseban značaj ovog savetodavnog dokumenta.

Izazovi državnog zakonodavstva

U sve većem broju zemalja, vlasti donose posebnu zakonsku ili sudsku zaštitu da spreče ono što oni smatraju diskriminatorno ponašanje. Ta zaštita ponekad deluje tako da narušava versku slobodu adventističkih pastora, crkvenih vođa i organizacija da zapošljavaju osobe, obavljaju venčanja, objavljuju misionske materijale, daju javne izjave i obezbeđuju obrazovanje, na osnovu učenja Hrišćanske adventističke crkve o grešnosti seksualnih ponašanja opisanih u Svetom Pismu. Nasuprot tome, u velikom broju zemalja homoseksualne i alternativne seksualne prakse rezultiraju grubim kaznama, koje su izrečene zakonima. Hrišćanska adventistička crkva i njene institucije se zalažu za očuvanje jedinstvene Bogom date institucije – heteroseksualnog braka. Stav Crkve je da se osobe sa drugačijim seksualnim ponašanjem tretiraju sa poštovanjem i ljubavlju, kao što bi to Isus činio.

Moral i religijske slobode Crkve

Adventistička crkva će ohrabrivati sve svoje vernike, zaposlene, vođe službi, organizacije i lica da podrže crkvena učenja i versku praksu kada je u pitanju članstvo u Crkvi, zapošljavanje, obrazovanje i ceremonije venčanja. Ova učenja i verske prakse koje su izgrađene na osnovu biblijskog učenja o ljudskoj seksualnosti, podjednako su primenjive na heteroseksualne i homoseksualne odnose. To je u skladu sa razumevanjem Crkve, da lica koja praktikuju seksualna ponašanja nespojiva sa biblijskim učenjem ne mogu biti venčani od strane pastora ili Crkve.

U podržavanju ovog biblijskog standarda, Crkva se oslanja na slobode, koje su date verskim organizacijama i njihovim pridruženim službama od strane civilnih vlasti, da se organizuju na osnovu svojeg shvatanja moralnih istina.

Crkva će takođe pokušati da obezbedi pravnog zastupnika i resurse da bi crkvene vođe i sve njene organizacije radile u skladu sa svojim biblijskim razumevanjem ljudske seksualnosti.

Crkvenim vođama, radnicima u službi i institucijama, savetuje se da pažljivo razmotre postojeću crvenu politiku u vezi sa članstvom, zapošljavanjem i obrazovanjem, kako bi se osiguralo da praksa lokalnih entiteta bude ista kao praksa Crkve na svetskom nivou, a u skladu sa iskazanim učenjima Crkve o seksualnom ponašanju.

Dosledan izraz i primena organizacionih politika i učenja u pogledu takvog ponašanja, biće ključna karakteristika održavanje vere utemeljene na izuzecima koje civilne vlasti dozvoljavaju.

Odluke bazirane na veri prilikom zapošljavanja i upisa u obrazovne ustanove

Hrišćanska adventistička crkva ističe i zadržava pravo da ona i njeni entiteti zapošljavaju pojedince prema učenju Crkve o seksualnom ponašanju koje je saglasno sa učenjem Pisma, onako kako ga Crkva razume. Dok svaka institucija i služba posluju u sopstvenom okruženju i pravnoj klimi, svaki entitet takođe izražava verovanja usklađena sa sistemom učenja Svetske crkve. Crkva zadržava pravo da ove službe i institucije donose odluke zasnovane na učenju Svetog Pisma, i da pruži pravnu podršku u sprovođenju relevantnih zakona i uredbi.

Gde god je moguće i izvodljivo, Crkva će nastaviti da se zalaže i pred zakonom i na sudovima za pravo prednosti na osnovu verskog opredeljenja, prilikom zapošljavanja za potrebe svoje službe i upisa u svoje obrazovne institucije.

Crkva i javni govori

Crkva koristi pravo da izrazi svoju posvećenost biblijskoj istini kroz komunikaciju, i čini dostupnim svojim članovima i javnosti da se brane prava slobodnog govora, kao i svojim radnicima da slobodno izražavaju učenje Crkve o seksualnom ponašanju u javnom okruženju, uključujući bogosluženja, evanđeoske sastanke, edukativne radionice i javne forume. Crkvene vođe prihvataju odgovornost da sebe, Crkvu i sve zaposlene u njenim institucijama informišu o vladinim propisima koji se odnose na prihvatljiv govor, i da dozvole periodični pravni pregled o tome kako pravni propisi utiču na misiju crkve. Oni koji su odgovorni za službenu komunikaciju Crkve i onih koji propovedaju i podučavaju, treba da naglašavaju značaj potčinjavanju svog ponašanja, uključujući i seksualno ponašanje u transformišuću silu Isusa Hrista. Standard  za štampani materijal, kao i za javna obraćanja o seksualnom ponašanju moraju biti shvaćeni kao “jasni i učtivi” izražavajući biblijske istine sa ljubaznošću Isusa Hrista.

Posvećenost Crkve obuci i pravnoj analizi

Da bi postigla doslednu primenu standarda “jasnoće i učtivosti” u svojim službama, Crkva poziva sve svoje institucije i službe, uključujući: pastoralne, evanđeoske, obrazovne, izdavačke, medijske, a između ostalog zdravstvene i medicinske, da periodično sprovode obuku i savetovanje za zaposlene koji pristupaju javnosti putem medija i javne prezentacije. Ova obuka treba da obuhvati analizu nacionalnog ili zakona zajednice koji se odnose na javne govore o seksualnom ponašanju, kao i odgovarajuće primere načina komuniciranja verovanja i učenja Crkve.

(1) Pogledati zvanični stav hrišćanske adventističke crkve o “istopolnim zajednicama” i “homoseksualnosti”

(2) Pogledati osnovna verovanja Hrišćanske adventističke crkve “Brak i porodica” broj 23.

Ove smernice su odobrene i prihvaćene na Prolećnom zasedanju Generalne konferencije 2014.